EMDRlab is zoals de meeste online EMDR-tools ontstaan vanuit de noodzaak online EMDR aan te bieden tijdens de COVID-19-situatie. Het zo optimaal mogelijk kunnen aanbieden van online EMDR-behandeling, net zoals in de behandelkamer, was de insteek. Maar wat begon als een tijdelijke noodoplossing, lijkt inmiddels niet meer weg te denken uit de klinische praktijk van EMDR-therapeuten.

Nu cliënten weer gezien kunnen worden in de behandelkamer, wordt er door therapeuten nog steeds volop gebruik gemaakt van een EMDR-applicatie. Wij delen graag de belangrijkste bevindingen én tips voor gebruik van de tool in de behandelkamer.

Bevindingen van online EMDR vanuit de klinische praktijk

‘De spanning zakt veel sneller met zoveel afleiding’, ‘wat fijn vanuit mijn eigen vertrouwde omgeving aan mijn trauma’s te kunnen werken’ en ‘ik ben minder snel afgeleid nu ik alleen naar het computerscherm en het balletje kijk’. Het zijn vaak gehoorde reacties van cliënten die online EMDR-behandeling hebben ondergaan. Een EMDR-tool lijkt voor hen minstens zo goed te werken als het volgen van de lichtbalk van de EMDR-kit of de handbewegingen in het niet eens zo verre verleden.

Er is nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar online EMDR, maar een recent praktijkonderzoek door DiSofa sluit aan bij deze positieve berichten. Het onderzoek laat zien dat de klachten bij een tiental PTSS-patiënten significant verminderden na een online EMDR-behandeling. Een bericht op de website van Vereniging EMDR Nederland stemt al even hoopvol: men geeft aan dat in principe dezelfde problematiek online behandeld kan worden als in de behandelkamer bij face-to-face behandeling.

Voordelen van een EMDR-tool in de behandelkamer

Een terugkeer naar de oude, vertrouwde handbewegingen of de lichtbalk lijkt voor veel therapeuten dus niet meer zo voor de hand liggend. Ook niet nu cliënten weer gezien kunnen worden in de praktijk. De voordelen van het gebruik van een online EMDR-tool in de behandelkamer op een rij:

  • De therapeut wordt aanzienlijk minder belast door het gebruik van een applicatie (i.t.t. het zwaaien met de arm of bijv. het bedenken van rekensommen).
  • Een goede tool kent verschillende modaliteit-specifieke afleidingstaken die de therapeut op een eenvoudige manier kan inzetten en aanpassen. Dit leidt tot een effectievere daling van de SUD én verhoogd werkcomfort voor de therapeut.
  • De oogbewegingen kunnen volop gevarieerd worden (i.t.t. alleen een horizontale beweging bij gebruik van de lichtbalk).
  • Het gemak waarmee therapeut en cliënt ook in de behandelkamer de gewenste afstand kunnen bewaren.
  • Geen geknoei meer bij het scherm delen met de cliënt (bij het gebruik van een filmpje met bewegend voorwerp).

EMDR-tool gebruiken in de behandelkamer

Maar hoe gebruik je zo’n applicatie in de eigen behandelkamer en waar moet je als therapeut op letten? Wij delen graag de belangrijkste tips bij het gebruik van EMDRlab bij face-to-face behandelingen.

  1. Plaats een extra beeldscherm in de behandelkamer, die je aansluit op je eigen desktopcomputer of laptop. Jij bedient vanaf je eigen computer in de internetbrowser de EMDR-applicatie. De cliënt neemt plaats voor het extra beeldscherm.
  2. Via projecteren op je computer of laptop kun je jouw scherm uitbreiden naar het extra beeldscherm. Zo zorg je ervoor dat je de cliënt zicht heeft op de cliëntomgeving van de EMDR-tool.
  3. Je kan de cliënt in plaats van bovenstaande ook vragen een eigen laptop mee te nemen. In dat geval doe je hetzelfde als bij een online EMDR-behandeling buiten de behandelkamer.
  4. Door het scherm van de cliënt schuin tegenover je te plaatsen (op de door jouw gekozen afstand) behoud je goed zicht op (de oogbewegingen van) de cliënt tijdens de EMDR-behandeling. Plaats desnoods een extra tafel voor de gewenste afstand en zorg dat de cliënt ongeveer 30 cm van het scherm af zit voor een optimale ooguitslag.
  5. Koppel alvast een hoofdtelefoon aan het scherm van de cliënt zodat je via de EMDR-tool ook, indien gewenst, audioafleiding kan toevoegen.

Tot slot

Dat innovatieve technologische ontwikkelingen ook hun weg hebben gevonden in therapieland is al jarenlang evident. Het in korte tijd ontstane veelvuldige gebruik van een EMDR-tool door therapeuten betekent een vlucht in het aanbod van een vrij nieuwe vorm van (hopelijk op korte termijn evidence-based) blended-care. Dit is voor bijvoorbeeld CGT al heel gewoon.

Het ziet er naar uit dat EMDR en traumaverwerking in de behandelkamer, maar ook daarbuiten, online, een plek verdienen. Therapeuten kunnen zo beter inspringen op de behoefte en hulpvraag van de cliënt, maar wat ons betreft is het ook een moment om wat meer stil te staan bij de eigen positie als therapeut. Bij het eigen werkplezier en welzijn.

Doen de handbewegingen niet ineens wat ouderwets en onnodig belastend aan? En kan het soms niet ook prettig zijn op wat meer fysieke en emotionele afstand van de cliënt te blijven en toch effectieve behandeling te kunnen bieden?

De meningen zullen verdeeld zijn, maar hopelijk gaat deze periode waarin online (EMDR-) behandeling een vlucht heeft genomen samen met meer oog voor de eigen voorkeuren en het eigen werkcomfort als therapeut. Dit zijn we vaak geneigd wat te onderbelichten.